Soạn bài Về thăm mẹ

Cảm xúc, suy nghĩ trong em lúc đórất hồi hộp, háo hức, nhớ nhung và mong chờ giây phút gặp mặt những người thân yêu của gia đình mình.

- Thể thơ: Lục bát

- Nhịp thơ: 4/2, 4/4

- Vần:

+ Chữ thứ 6 của câu 6 vần với chữ thứ 6 câu 8.

+ Chữ thứ 8 của câu 8 vần với chữ thứ 6 câu 6.

Dấu ba chấm trong dòng thơ ở khổ cuối có tác dụng hiện cảm xúc nghẹn ngào không nói thành lời của tác giả.

Hình ảnh ngôi nhà của mẹ hiện ra đơn sơ, mộc mạc và rất đỗi thân thương với chum tương đã đậy, chiếc nón mê cũ, cái áo tơi qua bao buổi cày bừa đã ngắn ngủn, đàn gà con vào ra quanh cái nơm hỏng vành,…

Biện pháp nghệ thuật ẩn dụ: "nón mê", "áo tơi" cho hình ảnh người mẹ lam lũ.

Người con nghẹn ngào và thương mẹ nhiều hơn vì:

- Vì người con cảm nhận được tình yêu thương của mẹ khi nhìn thấy trái chín trên cây mẹ vẫn để phần.

- Vì người con nhận thấy sự tảo tần của mẹ khi mọi vật trong nhà đều do bàn tay mẹ vun vén, xếp đặt, chăm chút.

- Vì người con hiểu ra bao nỗi nhọc nhằn của mẹ khi nhìn thấy chiếc nón mê tàn, cái áo tơi cũ mòn đã cùng mẹ lặn lội qua bao mưa nắng

- Cách gieo vần: "Áo tơi qua buổi cày bừa / Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm."

- Trong cặp lục bát trên có sự đối xứng nhau trong các thanh ở các tiếng 2,4,6.

+ Câu lục là B – T – B “tơi - buổi - bừa”;

+ Câu bát là B – T – B – B “còn - củn - hờ - rơm".

Các em tự vẽ tranh hoặc có thể miêu tả:

Vào một chiều mùa đông, tôi trở về thăm nhà của mình sau những ngày học tập nơi xa. Về đến nhà tôi không thấy khói từ bếp, có lẽ mẹ tôi vắng nhà. Tôi bèn ngồi thơ thẩn trước hiên nhà đi ra đi vào ngóng mẹ về. Chợt trời đổ mưa lớn. Cạnh hiện nhà, chum nước mẹ đã đậy. Mưa rơi làm ướt cái nón mê, ướt cảcái áo tơi ngắn của mẹ khoác hờ người rơm.

2. Đọc hiểu:

I. Tìm hiểu Bài thơ trước khi soạn Về thăm mẹ sách Cánh diều

1. Bố cục bài 

Bố cục: 4 khổ.

+ Khổ 1: 4 câu đầu.

+ Khổ 2: 4 câu tiếp.

+ Khổ 3: 4 câu tiếp.

+ Khổ 4: 2 câu cuối.

- Vần: Khổ có 2 dòng thơ: chữ thứ 6 của câu đầu sẽ vần với chữ thứ 6 câu sau (hơn - đơn). Khổ có 4 dòng thơ: Tiếng thứ 6 của câu 6 vần với tiếng thứ 6 của câu 8, tiếng thứ 8 của câu 8 vần với tiếng thứ 6 của câu 6 tiếp theo. (Ví dụ trong khổ 1 có các vần là đông - không, nhà - ra...)

- Các dòng thơ được ngắt nhịp: 4/2 hoặc 4/4 (câu 6 - câu 8).

2. Tóm tắt nội dung bài 

- Bài thơ viết về nỗi cảm xúc của người con khi được trở về thăm mẹ.

- Bài thơ đã sử dụng các biện pháp tu từ: Ẩn dụ (nón mê, áo tơi )

- Từ ngữ trong bài thơ: giàu tính tượng hình tượng thanh.

- Các biện pháp nghệ thuật góp phần thể hiện tình cảm mẫu tử thiêng liêng, sâu sắc.

- Người bày tỏ cảm xúc trong bài thơ: người con. Cảm xúc, suy nghĩ được bày là nỗi nhớ mong, yêu thương dành cho người mẹ.

3. Tìm hiểu thêm về tác giả Đinh Nam Khương

+ Tác giả Đinh Nam Khương (1948 – 2018), quê quán ở Hương Sơn, Mỹ Đức, Hà Nội. Ông từng là hội viên Hội nhà văn Việt Nam.

+ Các tác phẩm chính đã xuất bản: 

Ÿ Nén hương trên mộ người đàn bà (tiểu thuyết) (1992); 

Ÿ Và các tập thơ: Phía sau những hạt cát (2001), Đợi chờ gió và trăng (2003), Đá vàng (2005), Trên lối đi thời gian (2007), Thơ tình Đinh Nam Khương (2009), 57 lá bùa mê (2009), Hóa đá trước heo may (2011), Lặng lẽ một dòng sông (2013)

+ Những giải thưởng văn chương:

Ÿ Giải A cuộc thi thơ 1981 – 1982 của Báo Văn nghệ

Ÿ Tặng thưởng bài thơ hay nhất 1992 của Tạp chí Văn nghệ Quân đội

Ÿ Tặng thưởng chùm thơ hay nhất 2001 của Báo Văn nghệ

Ÿ Giải B cuộc thi thơ Lục bát 2002 – 2003

- Hãy tưởng tượng em đang trên đường trở về nhà để gặp lại người thân sau một chuyến đi xa. Cảm xúc, suy nghĩ trong em là hồi hộp và nhớ nhung mọi người và mong chờ từng giây phút được gặp lại. Điều tuyệt vời nhất là cảm giác được ở bên cạnh những người mình thân yêu nhất.