VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
1. Văn bản thuyết minh trong đời sống
Đọc các đoạn văn (trang 114, 115, 116 SGK Ngữ văn 8 tập 1) và trả lời câu hỏi:
- Mỗi văn bản trên trình bày giới thiệu, giải thích điều gì?
- Em thường gặp các loại văn bản đó ở đâu.
- Hãy kể thêm một vài văn bản cùng loại mà em biết.
Trả lời:
- Nội dung trình bày:
+ Văn bản Cây dừa Bình Định thuyết minh, trình bày lợi ích của cây dừa Bình Định gắn bó với người dân Bình Định.
+ Văn bản Tại sao lá cây có màu xanh lục? thuyết minh, giải thích về tác dụng của chất diệp lục làm cho người ta thấy lá cây có màu xanh.
+ Văn bản Huế giới thiệu trình bày Huế như là một trung tâm văn hóa nghệ thuật lớn của Việt Nam với những đặc điểm tiêu biểu riêng của Huế.
- Em thường gặp các loại văn bản đó ở sách, báo.
- Một vài văn bản cùng loại:
+ Nếp Rồng quê tôi của Võ Văn Trực.
+ Khoai lang của Vũ Bằng.
2. Đặc điểm chung của vản bản thuyết minh
a. Các văn bản trên có thể xem là văn bản tự sự không? Tại sao? Chúng khác các văn bản ấy ở chỗ nào?
b. Các văn bản trên có đặc điểm chung nào làm chúng trở thành một kiểu riêng?
Trả lời:
a.
- Các văn bản trên không phải là văn bản tự sự (hay miêu tả, nghị luận, biểu cảm).
- Vì các văn bản này không trình bày sự việc, diễn biến nhân vật như tự sự, không trình bày chi tiết cụ thể cho người đọc cảm nhận được sự vật, con người như miêu tả và cũng không trình bày ý kiến, luận điểm như nghị luận.
b.
- Các văn bản trên có chung đặc điểm là trình bày đặc điểm tiêu biểu của sự vật, hiện tượng.
c. Các văn bản trên trình bày đối tượng bằng cách trình bày, giải thích, giới thiệu.
d. Các văn bản trên sử dụng ngôn ngữ khoa học.