Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm

Lão Hạc là hàng xóm của tôi, lão sống một mình cùng một con chó Vàng, lão yêu quý nó lắm. Hàng ngày lão vẫn sang tỉ tê với tôi chuyện bán con Vàng, tôi biết lão yêu con Vàng như yêu chính đứa con, đứa cháu ruột của mình, chẳng đời nào lão chịu bán đâu. Thế mà sáng nay, lão vừa sang nhà tôi đã vội vàng báo ngay "Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ!". Trong giọng nói, tôi thấy có cái gì đó đang nghẹn lại nơi cổ họng. Lão cứ cố tỏ ra vui vẻ nhưng cái mặt cười như sắp mếu của lão khiến tôi thương lão vô cùng. Đang ngồi trò chuyện tự nhiên lão mếu máo khóc như con nít. Lão Hạc cứ tự trách mình và kể lại tỉ mỉ chuyện lão bán con chó. Lão tự tưởng tượng ra con Vàng trách lão tệ bạc, rồi cứ thế lão dằn vặt vì "đánh lừa một con chó". Tôi dù có an ủi thì lão vẫn cảm thấy chua xót và đau đớn khi bán cậu Vàng mà lão yêu quý.

- Trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao, đoạn văn kể lại giây phút trên:

“Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi chơi. Vừa thấy tôi lão báo ngay:

- Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ!

- Cụ bán rồi.

- Bán rồi. Họ vừa bắt xong.

Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậng nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà òa lên khóc. Bây giờ thì tôi không xót xa năm quyến sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc. Tôi hỏi cho có chuyện:

- Thế nó cho bắt à?

Mặt lão dột nhiên co dúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc...”.

(Nam Cao, Lão Hạc)

- Nhờ có sự kết hợp giữa yếu tố miêu tả và biểu cảm mà tác giả:

+ Khắc họa rõ nét một cách đặc sắc hình ảnh lão Hạc và những diễn biến tâm trạng phức tạp của nhân vật.

+ Người đọc cảm nhận rõ ràng nỗi đau, sự dằn vặt tới tột cùng cảm xúc khi phải bán "cậu Vàng".

+ Có hai lớp biểu cảm: của nhân vật "tôi" và của lão Hạc.

Bài tập 1: Đóng vai ông giáo và viết một đoạn văn kể lại giây phút lão Hạc sang báo tin bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ.

Bài tham khảo

Tôi đang ngồi trong nhà thì nghe thấy tiếng lão Hạc, ông lão hàng xóm cách vách với nhà tôi, sang và bảo rằng lão đã bán cậu Vàng - con chó mà lão yêu quý nhất, cho Binh Tư. Lão đã cố làm ra điều vui vẻ lắm nhưng nhìn khuôn mặt lão, tôi biết lão đang đau khổ lắm. Lão nói bằng cái giọng tỉnh bơ rằng người ta vừa mới đến bắt con chó xong nhưng khuôn mặt lão thì đau khổ, đôi mắt rưng rưng, đỏ hoe, nước mắt chỉ chực rơi xuống. Chao ôi là buồn. Tôi thấy thương cảm cho lão. Lão lương thiện quá! Và giờ, tôi cũng không còn cảm thấy tiếc năm cuốn sách của tôi như trước nữa, vì chứng kiến lão Hạc đau khổ, dằn vặt khi nỡ lừa một con chó, tôi tự thấy mình nhỏ bé và ích kỉ quá!

II. Soạn bài siêu ngắn: Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm

Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay:

- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!

- Cụ bán rồi?

- Bán rồi! Họ vừa bắt xong.

Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậc nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà khóc òa lên. Bây giờ thì tôi không xót xa năm quyển sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc. 

Nhận xét:

o Đoạn văn của Nam Cao đã kết hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm qua: Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậc nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà khóc òa lên. Bây giờ thì tôi không xót xa năm quyển sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc.

o Những yếu tố miêu tả và biểu cảm đã giúp Nam Cao khắc họa được khuôn mặt đau khổ của lão Hạc và quan trọng nhất là sự đồng cảm, sẻ chia, thương xót mà ông giáo dành cho lão Hạc.

• Đoạn văn của em đã kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm.